ZHP realizuje swoją misję przez harcerski system wychowawczy rozumiany jako jedność zasad harcerskiego wychowania i metody, w których istotną rolę odgrywa osobisty przykład instruktora.
W dniu 1 stycznia 2004 roku weszła w życie ustawa o wolontariacie. Na jej mocy podatnik płacący podatek dochodowy od osób fizycznych może przeznaczyć 1,5% swojego należnego podatku na rzecz wybranej przez siebie organizacji pożytku publicznego znajdującej się na oficjalnej liście tego rodzaju organizacji. Przed 1 stycznia 2007 roku podatnik był obowiązany osobiście dokonać przelewu na rzecz wybranej przez siebie OPP, a następnie odliczyć tę kwotę w swoim rozliczeniu rocznym. Obecnie na wniosek podatnika wyrażony w zeznaniu rocznym 1,5 procent na konto bankowe OPP przekazuje naczelnik urzędu skarbowego.
Działa to tak – osoba płacąca podatki i rozliczająca się z Urzędem Skarbowym za pomocą PIT-28 (Zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych), PIT-36, PIT-37, PIT-38 (Zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym) wpisuje w odpowiedniej rubryce równowartość 1,5% należnego podatku dochodowego, obok dokładną nazwę OPP oraz numer w Krajowym Rejestrze Sądowym.